Preventie en hulp bij verslavingsproblematiek
De onderzoekers beogen een duurzame impact te creëren op de detectie en behandeling van gokproblemen bij jongeren in Nederland. Vanaf 1 januari 2025 bedraagt de kansspelbelasting 34,2% van het bruto spelresultaat. Dit is een stijging ten opzichte van eerdere jaren en er is al een verdere verhoging gepland naar 37,8% in 2026.
Het demissionaire kabinet overweegt de minimumleeftijd voor risicovolle online gokspelen te verhogen van 18 naar 21 jaar, om jongeren beter te beschermen tegen gokverslaving. Sinds de legalisering van online gokken in 2021 is het aantal mensen dat hulp zoekt voor een gokverslaving flink toegenomen. Groeiende vraag naar ondersteuning en veranderende hulpbehoefteMet de stijging van het aantal jonge gokkers groeit ook de vraag naar gespecialiseerde en onafhankelijke ondersteuningsdiensten.
Welke landelijke beleidskaders en actieprogramma’s gaan over preventie?
Er is geen recent onderzoek naar middelenmisbruik en verslaving onder Nederlandse jeugd onder de 18 jaar. Als pubers zaken geheimhouden voor hun ouders, is de kans groter dat ze later delinquent gedrag vertonen, blijkt uit het proefschrift van psycholoog Loes Keijsers. Regels stellen en informatie opeisen heeft daar geen invloed op, een goede ouder-kindrelatie wel. Er is in Nederland ook nog de nodige ruimte voor verbetering van de randvoorwaarden voor onderzoek. Hierbij wordt gedacht aan het opzetten van een goede infrastructuur voor toegang tot data uit digitale producten, openheid van data en de afspraken over onafhankelijkheid en werkbaarheid van onderzoek in de praktijk. In preventie spreekt men van een kwetsbare groep wanneer er sprake is van ongelijkheid of sociale benadeling op groepsniveau waardoor de individuele keuzevrijheid beperkt wordt.
- In Nederland wordt geschat dat ongeveer 1-2% van de volwassenen probleemgokkers zijn, wat neerkomt op tienduizenden getroffen personen.
- De overheid heeft de taak te zorgen voor de materiële en immateriële voorwaarden die het mogelijk maken dat een burger zo vrij mogelijk kan leven.
- Regels stellen en informatie opeisen heeft daar geen invloed op, een goede ouder-kindrelatie wel.
Het belang van preventie
Bij kinderen en jongeren met complexe problematiek spelen andere wetten, voorzieningen en organisaties een rol, zoals zorgverzekeraars en zorgkantoren. In veel van deze wetten zijn gemeenten de eerste verantwoordelijke partij. In de onderwijswetgeving ligt de nadruk op ‘zoveel mogelijk in de reguliere omgeving’. Er is dan minder jeugdhulp nodig, minder zorg en minder inzet van politie. Onderzoek van de gemeente Rotterdam laat zien dat het verschuiven van middelen richting preventie kan leiden tot besparingen.
Gokken is voor veel mensen een leuke vorm van ontspanning of vrijetijdsbesteding, en voor de meeste mensen blijft het daarbij. Maar gokken kan geldproblemen opleveren als er meer aan wordt uitgegeven dan verstandig is en kan ook verslavend zijn, net zoals alcohol en andere middelen. Gokproblemen veroorzaken dus niet alleen financiële schade, maar ook psychische en sociale problemen.
Bepaalde groepen mensen hebben karakteristieken waaruit blijkt datbij hen sprake is van meer vatbaarheid voor alcohol- en drugsproblemen. De genoemde risicofactoren zijn alleen maar indicatoren dat de mogelijkheid van (toekomstige) problemen bestaat. Die liggen met name in de sfeer van de familie en andere sociale verbanden. Deze kan een plaats zijn waar geloof samen beleefd wordt en er aandacht is voor emotionele of religieuze problemen.
Ouderlijk toezicht-software, filters en limieten kunnen ervoor zorgen dat jongeren niet zomaar toegang krijgen tot gokwebsites. Bovendien kunnen platforms zelf verantwoordelijk worden gehouden om gokactiviteiten voor minderjarigen te detecteren en te blokkeren. Apps die uitgaven monitoren en waarschuwingen geven bij ongebruikelijk gedrag kunnen eveneens preventief werken. Door technologie op een proactieve manier in te zetten, kunnen risico’s vroegtijdig worden opgespoord en beperkt. Jongeren beschermen tegen online gokken vereist een multidimensionale aanpak. Hierbij spelen zowel de ouders als scholen, de overheid en technologie een belangrijke rol.
Er leven nog veel vragen, bijvoorbeeld over betere behandeling van verslaving, over betere interventie en preventie, en over het omgaan met kwetsbare groepen en jongeren. De digitalisering van gokken brengt de nodige nieuwe kansen en uitdagingen met zich mee. Het hanteren van een brede visie op gokgerelateerde schade wordt aanbevolen. Zo wordt aangesloten bij de internationale trend richting het onderzoek naar gambling harms.
Jongeren beschikken vaak over beperkte middelen, en verliezen kunnen leiden tot schulden of zelfs het stelen van geld om verliezen te compenseren.Ten tweede is er een psychologisch risico. Dit kan leiden tot angst, depressie, een laag zelfbeeld en sociale isolatie. Studies tonen aan dat jongeren die vroeg beginnen met gokken, een grotere kans hebben om later een gokverslaving te ontwikkelen. Ervaringsdeskundigen, met hun persoonlijke kennis van de impact van gokverslaving, brengen een onmisbare, vernieuwende motivatie die verder reikt dan traditionele wetenschap. Deze ervaringskennis biedt diepgaand inzicht en praktische wijsheid, wat een waardevolle aanvulling vormt op wetenschappelijke kennis. Echter, voor deze bijdrage effectief en geloofwaardig te laten zijn, is onafhankelijkheid van de gokindustrie essentieel.
Bescherm kwetsbare groepen beter tegen online gokrisico’s
Om beleidsmakers te ondersteunen bij het volgen van bovenstaande tips (en meer!) ontwikkelden we de ’Tool Middelenpreventie voor kwetsbare groepen’. Deze interactieve pdf informeert over de verschillende kwetsbare groepen en legt uit hoe je in kaart kunt brengen met welke groepen je aan de slag wilt en welke professionals je daarbij moet betrekken. Bij deze tool hoort ook achtergrondinformatie en een ‘explainer video’ over hoe je deze tool kunt gebruiken.
Onderstaande materialen zijn ontwikkeld door het Trimbos-instituut of Verslavingskunde Nederland. Het Expertisecentrum Gokken zal de komende tijd nieuwe materialen ontwikkelen en toevoegen aan deze pagina. Daarnaast zullen ook evidence-based materialen van andere organisaties onder de aandacht gebracht worden. De kennissynthese stelt dat er verschillende preventieve maatregelen onderscheiden kunnen worden. Voorbeelden daarvan zijn regulering van het aanbod, speltechnische aanpassingen, bewustwording, screening, educatie, het verhogen van zelfcontrole en geautomatiseerde detectie.
Het opzetten van een goede infrastructuur voor ontsluiting van deze data in onafhankelijk onderzoek is ook van belang. Doel van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is om mensen (met een beperking) zo lang mogelijk thuis te kunnen laten wonen en deel te kunnen laten nemen aan de maatschappij. Om samenhangende zorg en ondersteuning te bieden, moeten gemeenten samenwerken met verschillende partijen op het gebied van wonen, (jeugd)zorg, onderwijs, en werk en inkomen.
Gokschade heeft verstrekkende gevolgen voor personen, gezinnen en gemeenschappen. In Nederland ontbreekt een systeem voor vroegsignalering en doorverwijzing, vooral in sociale en eerstelijnszorg. Professionals missen vaak kennis en middelen, waardoor gokschade te laat wordt herkend. Dit project brengt een netwerk van professionals in Rotterdam samen met als doel om gokschade vroegtijdig te herkennen en toegang tot zorg te verbeteren.
Neurologische kwetsbaarheid van jongeren voor gokverslavingNeurologische aspecten van gokverslaving verklaren waarom vooral jonge mensen bijzonder vatbaar zijn voor de aantrekkingskracht ervan. Het beloningssysteem in de hersenen, dat sterk reageert op de afgifte van dopamine en endorfine, wordt tijdens gokactiviteiten geactiveerd. Deze neuro chemische reactie creëert een cyclus van genot en bekrachtiging, wat het voor individuen, vooral jonge ontwikkelende geesten, moeilijk maakt om de verleiding van continu spelen te weerstaan. Deze vicieuze cirkel vormt een aanzienlijke uitdaging voor jongeren die nog geen volledig ontwikkelde impulscontrole hebben. Terug naar het waaromOnline kansspelen zijn sinds 1 oktober 2021 legaal in Nederland onder de Wet Kansspelen op Afstand. Dit is zo geregeld om een passend antwoord te hebben vanwege een bestaande illegale gokmarkt.
Preventie, signalering en behandeling gokproblemen v…
Vrijwillig limieten instellen is bijvoorbeeld alleen effectief als iemand daadwerkelijk die limieten realistisch instelt. Tot slot lijkt het zelf uitsluiten van gokken, zoals het CRUKS register, veelbelovend. InleidingIn dit werkpakket onderzoeken we in bestaande datasets aanknopingspunten voor het voorkomen en verminderen van suïcidaal gedrag en gedachten bij kwetsbare jongeren. Kwetsbaarheden onder jongeren kunnen voortkomen uit maatschappelijke, sociaal-economische en culturele verschillen en de gevolgen van de daaruit voortkomende ongelijkheid en marginalisering voor hun mentale welzijn.
De impact van gokken op de gezondheid en het welzijn van mensen in Nederland is veelzijdig en zeer zorgwekkend. Van verslaving en psychische problemen tot financiële problemen en relatieconflicten, de negatieve effecten zijn diepgaand en verstrekkend. Het doel van de Leerplichtwet is om het recht op onderwijs van alle kinderen te waarborgen. Leerlingen vanaf 16 jaar zonder startkwalificatie hebben een kwalificatieplicht. Het is aan leerplichtambtenaren om te controleren of leerlingen en hun ouders zich houden aan de leerplicht en – indien nodig – om te handhaven.
Dit kan naast een verhoging van de leeftijdsgrens, een algeheel verbod op gokreclames en invoering van een overkoepelende speellimiet. Daarnaast kan preventie beginnende problemen in goede banen leiden, en voorkomen dat problemen terugkomen. Vooral als het gaat om concrete problemen als schoolverzuim, kindermishandeling of depressie. Met sterke basisvoorzieningen en een samenhangend preventiebeleid kunnen gemeenten de zorgvraag van kinderen, jongeren en ouders verminderen en het jeugdstelsel vernieuwen.
Gezondheidsverschillen verkleinen binnen je gemeente? Focus óók op middelenpreventie bij kwetsbare groepen (deel
Daarom is het belangrijk dat er toegankelijke ondersteuning en hulpverlening beschikbaar is. Jongeren en hun families moeten weten waar ze terecht kunnen voor counseling, verslavingszorg en financiële hulp. Laagdrempelige en anonieme hulp kan helpen om problemen snel te signaleren en escalatie te voorkomen. Behandeling vraagt om een langdurige, multidimensionale aanpak gericht op een verslavingsvrij leven. ‘Verslavingsvrij’ wordt hier opgevat als in ieder geval, minimaal, het niet/nooit meer gebruiken van verslavende middelen (drugs, alcohol) c.q.
Dit lijkt redelijk omdat de legalisering ook een legitieme toegang faciliteert tot de Nederlandse samenleving om kansspelen aan te bieden. Echter, hierbij hoort ook een inspanningsverplichting van de Kansspelautoriteit om de ambities waar te maken en de illegale gokmarkt verder terug te dringen. Zo kunnen we deelnemers aan de legale kansspelmarkt helpen te beschermen én gokverslaving voorkomen. Desalniettemin groeit de markt van (online) kansspelen gestaag door een grotere popularisering en een verhoogde toegankelijkheid voor kinderen en jongeren, wat hun risico op gokproblematiek verhoogt. Het is dus noodzakelijk om maatregelen ter bescherming van deze spelers aan te scherpen.
Als preventie eenmalig en versnipperd wordt ingezet, zijn de effecten vaak klein. Een samenhangende en doelgerichte preventieve aanpak vergroot de effecten. Nederland – en daarin staat ons land echt niet alleen – kampt dus nog altijd met fors middelengebruik en daaruit voortvloeiende (verslavings)problemen. De cruciale vraag is hoe het overheidsbeleid zo ingericht kan worden dat overlastproblematiek en gezondheidsschade door middelengebruik geminimaliseerd kunnen worden (Koopmans 2011). Nederland zet aan de aanbodkant fors in op de bestrijding van de georganiseerde drugscriminaliteit (grootschalige hennepteelt, cocaïne- en heroïnehandel, productielocaties van synthetische drugs, et cetera).
In de klinische praktijk blijkt dat verslaving vaak voorkomt in combinatie met andere stoornissen. Dit is het eerste onderzoek in Nederland dat kijkt naar de prevalentie van comorbide stoornissen in een verslaafde populatie. Als de resultaten van deze studie vergeleken worden met de resultaten van een Nederlands bevolkingsonderzoek, blijkt de prevalentie van as-Istoornissen in deze populatie hoger dan in de normale populatie. Dit onderzoek bevestigt dat er veel psychopathologie voorkomt bij verslaafden.
- Er is vooral behoefte aan kennis over effectieve preventie en interventie, en aan ondersteuning bij het signaleren van problematisch gokgedrag.
- De gemiddelde Nederlandse probleemgokker heeft tienduizenden euro’s schuld.
- Laagdrempelige en anonieme hulp kan helpen om problemen snel te signaleren en escalatie te voorkomen.
- Van welkomstbonussen tot toernooien, alles is erop gericht om spanning en sensatie te creëren.
- Zij werken samen aan enerzijds onderzoek naar bestaande datasets en anderzijds aan implementatieprojecten voor suïcidepreventie onder sociaal kwetsbare jongeren.
Van verslaving en psychische problemen tot financiële https://artikel12procedure.nl problemen en relatieconflicten, de gevolgen van gokken kunnen verwoestend zijn. In Nederland wordt geschat dat ongeveer 1-2% van de volwassenen probleemgokkers zijn, wat neerkomt op tienduizenden getroffen personen. Gemeenten en scholen zijn verantwoordelijk voor de ondersteuning van kinderen zonder aanvullende problematiek.
Het is daarom absoluut noodzakelijk dat we als maatschappij strategieën ontwikkelen om jongeren te beschermen. In dit artikel bespreken we hoe ouders, scholen, de overheid en technologie samen kunnen werken. Deze onderzoeken geven aan dat zowel blootstelling aan advertenties als vroege betrokkenheid bij gok gerelateerde activiteiten van invloed kunnen zijn op de ontwikkelingsrisico’s van gokverslaving bij jongeren.
Jongvolwassenen, mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB), mensen in armoede of met mentale problemen lopen extra risico. Bovendien gaan gokproblemen vaak samen met andere verslavingen of vormen van multiproblematiek. Vroegtijdige signalering kan escalatie voorkomen en biedt kansen voor passende ondersteuning. Dat beoogt het voorkomen van gezondheidsschade door middelengebruik door bepaalde zaken nu wel of juist niet te doen. Preventieactiviteiten richten zich (met name) op de school, de ouders c.q. Wat we weten is dat een combinatie van interventies op verschillende niveaus effectiever is dan enkelvoudige interventies.
In het verlengde van de behoefte aan eenduidige cijfers is er vraag naar aanbevelingen voor meetinstrumenten om gokgedrag, gokverslaving en gokschade uit te vragen in onderzoeken. Op buitenlandse platforms zijn er vaak geen strenge leeftijdscontroles, en jongeren kunnen via de credit card van hun ouders of zelfs via virtuele valuta deelnemen. We verbinden mensen en organisaties op relevante maatschappelijke opgaven en wetenschappelijke vraagstukken die van invloed zijn op gezondheid, zorg en welzijn. De volgende projecten gaan aan de slag om de zorgtoegang voor mensen met gokproblemen te verbeteren. Er zijn verschillende materialen beschikbaar voor professionals, bijvoorbeeld in de zorg of in het onderwijs.
Er is vooral behoefte aan kennis over effectieve preventie en interventie, en aan ondersteuning bij het signaleren van problematisch gokgedrag. Jonge mensen worden aangetrokken door opvallende online casino’s en sportweddenschappen, omdat adverteerders strategisch op deze leeftijdsgroep mikken. Deze advertenties spelen in op de impulsieve aard van jongeren, door de belofte van snelle beloningen en opwinding door risiconemen.
Het scp rapporteert aan de regering, de Eerste en Tweede Kamer, de ministeries en maatschappelijke en overheidsorganisaties. Het scp valt formeel onder de verantwoordelijkheid van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het Koninklijk Besluit is per 1 april 2012 vervangen door de ‘Regeling van de minister-president, Minister van Algemene Zaken, houdende de vaststelling van de Aanwijzingen voor de Planbureaus’.
Gemeenten krijgen meer ruimte voor lokaal maatwerk, doordat taken worden gedecentraliseerd. Ze kunnen eigen ambities bepalen voor een gezonde leefomgeving en maken een eigen omgevingsvisie en omgevingsplan. Daarin nemen ze gezondheid expliciet mee, zodat gezondheid ook op lokaal niveau aandacht krijgt in de afwegingen. Professionals kunnen bij het Expertisecentrum Gokken terecht met vragen over (online) gokken, gokschade en gokverslaving. Via het ons contactformulier kun je contact opnemen met het team achter het Expertisecentrum Gokken. Journalisten kunnen met vragen over gokken terecht bij de persvoorlichters van het Trimbos-instituut.
Preventie, publieke voorlichting, ondersteunende diensten en verstandig overheidsbeleid rondom gokken zijn cruciaal in Nederland. Een alomvattende aanpak die de complexiteit van het probleem erkent, zal van vitaal belang zijn voor het bevorderen van het algehele welzijn van individuen en gemeenschappen. Onbeheersbare schulden, faillissementen en armoede komen vaak voor bij probleemgokkers in Nederland.
